Μία από τις προκλήσεις που καλείται να διαχειριστεί το προσωπικό των ιδρυμάτων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης είναι η ένταξη φοιτητών που μπορεί να προέρχονται από διαφορετικά πολιτισμικά περιβάλλοντα. Λόγω ευρύτερων κοινωνικών αλλαγών σε παγκόσμιο επίπεδο, οι αριθμοί των ξένων φοιτητών ολοένα και αυξάνονται. Αυτή η ομάδα φοιτητών βιώνει μία ποικιλία οικονομικών, κοινωνικών και ακαδημαϊκών πιέσεων, πιο έντονων σε σχέση με τους ντόπιους φοιτητές, που σε ακραίες καταστάσεις μπορεί να προκαλέσουν ή να εντείνουν προβλήματα ψυχικής υγείας, κάτι που καθιστά αναγκαία την υποστήριξή τους σε πολλαπλά επίπεδα.
Η έννοια της κουλτούρας είναι κεντρικό σημείο αναφοράς στην προσωπική ταυτότητα του κάθε ανθρώπου και επηρεάζει την αλληλεπίδραση ατόμων που προέρχονται από διαφορετικά κοινωνικά, πολιτικά, θρησκευτικά και πολιτισμικά περιβάλλοντα. H κουλτούρα είναι ένα μαθημένο σύστημα εννοιών (παραδόσεις, αξίες, αντιλήψεις, νόρμες και σύμβολα) που μεταβιβάζεται από τη μια γενιά στην άλλη και σηματοδοτεί μια συγκεκριμένη αίσθηση κοινής ταυτότητας και κοινότητας ανάμεσα στα άτομα που ανήκουν σε αυτήν την κουλτούρα (Toomey & Oetzel, 2001). Είναι γενικά αποδεκτό ότι οι κανόνες συμπεριφοράς που υιοθετεί κανείς, οι ηθικές αρχές ή ακόμη και οι καθημερινές μας πρακτικές ή οι προτιμήσεις κάποιου μορφοποιούνται σε μεγάλο βαθμό από το πολιτισμικό πλαίσιο. Συνήθως, στην αλληλεπίδραση ανθρώπων από διαφορετικές κουλτούρες είναι εμφανή τα εξωτερικά στοιχεία της πολιτισμικής του ταυτότητας π.χ. ντύσιμο, διατροφικές συνήθειες κ.τ.λ., ενώ οι βαθύτερες αξίες και στάσεις που απορρέουν από την κουλτούρα κάποιου παραμένουν αθέατες.
Τα τελευταία χρόνια γίνεται πιο έντονη η συζήτηση και στην Ελλάδα για την έννοια της διαπολιτισμικότητας στην εκπαίδευση. Η συγκεκριμένη έννοια αφορά στην αλληλεπίδραση, στην αμοιβαιότητα ανθρώπων από διαφορετικά πολιτισμικά πλαίσια και υπογραμμίζει την συμβίωση των ανθρώπων, όπου κάθε ξένη προς έναν λαό συνήθεια μπορεί να γίνει πιο εύκολα αποδεκτή. Μία διαπολιτισμική προσέγγιση αφήνει περιθώρια για τη δημιουργία σχέσης μεταξύ εκπροσώπων του διαφορετικού μέσω της αναγνώρισης πολλαπλών οπτικών και της προσπάθειας ανεύρεσης ενός συστήματός κοινής αναφορά μεταξύ τους. Σε ένα πλαίσιο διαπολιτισμικότητας, η όποια διαφορετικότητα αντί να αντιμετωπίζεται ως εμπόδιο που δημιουργεί πρόβλημα στον διδάσκοντα ή στα μέλη του προσωπικού του πανεπιστημίου θα μπορούσε εναλλακτικά να θεωρηθεί απόθεμα που βοηθά στη διεύρυνση της οπτικής του καθενός και στην αναζήτηση λύσεων που διευκολύνουν την ομαλή ένταξη των ξένων φοιτητών στην πανεπιστημιακή κοινότητα.
Καθώς όμως οι ξένοι φοιτητές καλούνται να διαχειριστούν όχι μόνο την προσαρμογή στο ακαδημαϊκό περιβάλλον, αλλά και την προσαρμογή σε μία νέα χώρα, σε ένα νέο πολιτισμικό πλαίσιο ενδεχομένως να βιώσουν τις ακόλουθες δυσκολίες:
- Πίεση σχετική με την απομάκρυνση από την οικογένεια ή το οικείο πολιτισμικό πλαίσιο.
- Πίεση από τις υψηλές προσδοκίες της οικογένειας.
- Έλλειψη κοινωνικού δικτύου ή κοινωνικού συστήματος υποστήριξης.
- Γλωσσικές δυσκολίες.
- Ακαδημαϊκές δυσκολίες.
- Δυσκολίες στην κατανόηση του νέου πολιτισμικού πλαισίου.
- Εθνικές ή θρησκευτικές προκαταλήψεις, διακρίσεις ή παρενόχληση.
- Κοινωνικές δυσκολίες ή απομόνωση.
- Οικονομικές δυσκολίες.
- Έντονες συναισθηματικές δυσκολίες που ίσως οδηγήσουν στην ανάπτυξη προβλημάτων ψυχικής υγείας.
Είναι αρκετά πιθανό οι συγκεκριμένοι άνθρωποι, ενδεχομένως και εξαιτίας των διαφορετικών πεποιθήσεών τους σχετικά με την ψυχική υγεία και τη θεραπεία να μην ζητήσουν εύκολα βοήθεια. Στην περίπτωση να υποπέσει στην αντίληψή των μελών ΔΕΠ κάποιος φοιτητής με αυτού του είδους τις δυσκολίες θα μπορούσε:
- Να μιλήσει κανείς ιδιαιτέρως με τον φοιτητή.
- Να ακούσει κανείς προσεκτικά το πρόβλημα του φοιτητή, λαμβάνοντας υπόψη τη διαφορετικότητα του πολιτισμικού του πλαισίου.
- Να παρακινήσει τον φοιτητή να ζητήσει υποστήριξη από το προσωπικό της Δομής Συμβουλευτικής και Προσβασιμότητας.
Επικοινωνία
Τηλεφωνικό Κέντρο
(εξυπηρετεί τους φοιτητές και των τεσσάρων πόλεων όπου εδρεύει το Δ.Π.Θ.):
25310-39050 & 25310-39163
Email: dosyp@duth.gr
Διευθύνσεις
Κομοτηνή: Κτίριο Διοίκησης (Πρυτανεία), Πανεπιστημιούπολη
Αλεξανδρούπολη: Δήμητρας και Αλ. Παπαναστασίου (Παλιό Νοσοκομείο)
Ξάνθη: Νέο κτίριο κεντρικής βιβλιοθήκης (Αρχιτεκτονική), 1ος όροφος, Πανεπιστημιούπολη Κιμμερίων
Ορεστιάδα: Ευριπίδου 16 (Δίπλα στο Κέντρο Υγείας Ορεστιάδας)