Η είσοδος ενός ατόμου στο πανεπιστήμιο σηματοδοτεί ένα νέο ξεκίνημα και φέρει αλλαγές σε ποικίλους τομείς της ζωής του. Το άτομο καλείται να αντιμετωπίσει πολλά νέα δεδομένα και να ανταποκριθεί σε έναν καινούριο τρόπο ζωής και καθημερινότητας. Από την οικογενειακή εστία, είναι πολύ πιθανό να μετακομίζει πλέον σε μία νέα πόλη, σε ένα σπίτι όπου μένει μόνο ή με συγκατοίκους. Από το καθημερινό πρόγραμμα του σχολείου και του φροντιστηρίου, μεταφέρεται στην πραγματικότητα του πανεπιστημίου που έχει τις δικές του διαδικασίες και τις δικές του απαιτήσεις. Από την εφηβεία, περνάει σιγά σιγά στην ενήλικη ζωή.
Όπως συμβαίνει μπροστά σε κάθε μεγάλη αλλαγή, έτσι και στην περίπτωση αυτή, τα συναισθήματα μπορεί να είναι ανάμεικτα. Από τη μία, είναι πιθανόν να υπάρχουν συναισθήματα άγχους και φόβου απέναντι στο άγνωστο, αγωνίας, αμφιβολίας και απαισιοδοξίας. Από την άλλη, μπορεί να υπάρχει χαρά και ενθουσιασμός για το καινούριο, αισιοδοξία, ελπίδα, ανυπομονησία, ανακούφιση και δικαίωση.
Η είσοδος στο πανεπιστήμιο αποτελεί επιβράβευση για τους κόπους και για τις προσπάθειες της προηγούμενης σχολικής χρονιάς. Προσφέρει την ευκαιρία για γνωριμία με νέους ανθρώπους, νέα ενδιαφέροντα και νέο τρόπο ζωής. Είναι περίοδος κατά την οποία μπορούν να δημιουργηθούν ουσιαστικές φιλίες και σημαντικές διαπροσωπικές σχέσεις. Δίνει υποσχέσεις και προοπτικές για μάθηση, για διεύρυνση οριζόντων και για επαγγελματική αποκατάσταση στην συνέχεια. Παρέχει ερεθίσματα και δίνει δυνατότητες για προσωπική εξέλιξη και ανάπτυξη. Αποτελεί ευκαιρία, μέσα από την οποία το άτομο θα είναι σε θέση να αναπτύξει στοιχεία, όπως η αυτονομία και η υπευθυνότητα, καθώς επίσης και να διαμορφώσει την ταυτότητά του και την φιλοσοφία του απέναντι στην ζωή.
Στον αντίποδα των θετικών προοπτικών που ανοίγονται μπροστά του, βρίσκονται και πιθανές δυσκολίες που ίσως χρειαστεί να αντιμετωπίσει, όπως οι παρακάτω:
- Το άτομο βρίσκεται ξαφνικά μακριά από την οικογένεια και τα αγαπημένα του πρόσωπα, με αποτέλεσμα να του λείπουν.
- Μπορεί να δυσκολευτεί αρχικά να κάνει παρέες και να βιώσει ένα αίσθημα μοναξιάς.
- Εάν βρίσκεται σε μία εντελώς άγνωστη πόλη, θα πρέπει να την γνωρίσει και να προσαρμοστεί στο νέο περιβάλλον.
- Θα χρειαστεί να ανταποκριθεί σε πρακτικές απαιτήσεις της καθημερινότητας, όπως η καθαριότητα του σπιτιού, το μαγείρεμα, η εξόφληση των λογαριασμών, η διαχείριση των χρημάτων.
- Το πανεπιστήμιο έχει τις δικές του διαδικασίες διδασκαλίας, μελέτης και εξέτασης, οι οποίες διαφέρουν από αυτές του σχολείου. Έτσι, είναι πιθανόν, παλιές στρατηγικές να μη βοηθούν πλέον και να χρειάζεται να αναπτύξει νέους τρόπους μελέτης ώστε να ανταπεξέλθει.
- Θα χρειαστεί να βρει την ισορροπία ανάμεσα στην ακαδημαϊκή ζωή και στην προσωπική/κοινωνική ζωή. Από τη μία υπάρχουν οι υποχρεώσεις, τα μαθήματα, ο όγκος της ύλης και η εξεταστική. Από την άλλη, το άτομο βιώνει μια εντελώς καινούρια αίσθηση απόλυτης ελευθερίας και αυτονομίας. Κάποιες φορές, η εύρεση του μέτρου και του ιδανικού σημείου εξισορρόπησης ανάμεσα σε αυτά τα δύο, δεν είναι εύκολη υπόθεση.
Δυσκολίες όπως οι παραπάνω, που ίσως κληθεί κάποιος να αντιμετωπίσει κατά τη διαδικασία της προσαρμογής του στο πανεπιστήμιο, ορισμένες φορές μπορεί να είναι αρκετά έντονες και να συνοδεύονται από αρνητικά συμπτώματα και συναισθήματα. Το άτομο μπορεί να βιώνει σύγχυση, έντονο προβληματισμό, αγωνία και άγχος, μελαγχολική διάθεση και θλίψη. Η ακαδημαϊκή του απόδοση μπορεί να είναι χαμηλή και να μην καταφέρνει να ανταποκριθεί σε εργασίες και σε υποχρεώσεις της σχολής του. Πιθανόν να νιώθει ανασφάλεια, να έχει χαμηλή αυτoεκτίμηση και συναισθηματικά ξεσπάσματα. Οι προσωπικές του σχέσεις μπορεί να αντιμετωπίζουν δυσκολίες ή ακόμη και να απουσιάζουν. Είναι πιθανόν να παρουσιάζει αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες και στον ύπνο, έλλειψη συγκέντρωσης και απώλεια διάθεσης.
Είναι χρήσιμο ο/η καθένας/-μία να θυμάται ότι απέναντι σε μεγάλες αλλαγές και σε καταστάσεις της ζωής που είναι μεταβατικές, είναι φυσιολογικό να δυσκολεύεται και να αντιμετωπίζει και αρνητικά συναισθήματα. Αυτό δε θα πρέπει να τον/την καταβάλλει, αλλά χρειάζεται να προσπαθεί να το αντιμετωπίσει με τρόπο εποικοδομητικό και χωρίς να αποθαρρύνεται.
Μερικές προτάσεις για όποιον/-α έχει πρόσφατα ξεκινήσει την ζωή στο Πανεπιστήμιο:
- Κάνε γνωριμίες, μίλα σε συμφοιτητές, αποδέξου προτάσεις για εξόδους, να είσαι ανοιχτός/-ή.
- Πήγαινε στα μαθήματα και κινήσου σε χώρους του πανεπιστημίου (βιβλιοθήκη, λέσχη).
- Κράτα σημειώσεις, γνώρισε τους καθηγητές σου.
- Διαχειρίσου κατάλληλα τον χρόνο σου.
- Βάλε πρόγραμμα στην ζωή σου.
- Μην έχεις υπερβολικές απαιτήσεις από τον εαυτό σου.
- Να θέτεις ρεαλιστικούς στόχους.
- Μίλα στους δικούς σου ανθρώπους όταν κάτι σε προβληματίζει έντονα ή σε δυσκολεύει.
- Να έχεις ενδιαφέροντα και χόμπι. Ξεκίνα κάποια καινούρια δραστηριότητα.
- Θυμήσου ότι είναι φυσικό να νιώθεις άγχος, είναι ένα νέο ξεκίνημα. Κι άλλοι νιώθουν όπως εσύ.
- Ζήτησε βοήθεια και στήριξη όταν την χρειάζεσαι.
Είναι καλό να έχουμε φίλους για να μοιραζόμαστε αυτά που μας απασχολούν, να παίρνουμε υποστήριξη και δύναμη. Είναι ακόμη καλύτερο να αποφασίσουμε να φροντίσουμε τον εαυτό μας ζητώντας τη συνδρομή των ειδικών. Στη Δομή Συμβουλευτικής και Προσβασιμότητας του Πανεπιστημίου υπάρχουν ειδικοί επιστήμονες ψυχίατρος, ψυχολόγοι και κοινωνικοί λειτουργοί που μπορούν να σε ακούσουν και να σε συμβουλέψουν. Είναι επιστήμονες που θα γίνουν συμπαραστάτες σου στην πορεία προς την αυτο-βελτίωση. Δεν είναι απαραίτητο να σου συμβαίνει κάτι σοβαρό. Αρκεί να επικοινωνήσεις με την Δομή τηλεφωνικά ή ηλεκτρονικά και να ζητήσεις ένα ραντεβού.
Η φοιτητική ζωή, μέσα από τις προκλήσεις, φέρνει ευκαιρίες για θετικές αλλαγές, για εξέλιξη, για αυτονομία, για ωρίμανση, για ουσιαστικές σχέσεις, για υπέροχες αναμνήσεις. Είναι σταθμός που μπορεί να καθορίσει το ποιος πραγματικά είναι κάποιος, το ποιος μπορεί να γίνει, την πορεία της ζωής που μπορεί να ακολουθήσει, τις στάσεις και τις αξίες, την φιλοσοφία του απέναντι στην ζωή. Είναι μια εμπειρία μοναδική που ο καθένας αξίζει να προσπαθήσει για να την ζήσει όσο καλύτερα μπορεί.
Επικοινωνία
Τηλεφωνικό Κέντρο
(εξυπηρετεί τους φοιτητές και των τεσσάρων πόλεων όπου εδρεύει το Δ.Π.Θ.):
25310-39050 & 25310-39163
E–mail: dosyp@duth.gr