Πόσες φορές δεν ακούμε στην καθημερινότητά μας κάποιον να λέει «Έχω πέσει σε κατάθλιψη» επειδή έχει συμβεί ένα δυσάρεστο γεγονός ή αντιμετωπίζει μια δύσκολη κατάσταση και η ψυχολογία του δεν είναι ιδιαίτερα ανεβασμένη. Ιδιαίτερα στην σημερινή εποχή της κρίσης και της αβεβαιότητας, το αίσθημα της θλίψη μοιάζει να είναι σύνηθες στις ζωές πολλών ανθρώπων.

Αρκεί, όμως, αυτό για να υιοθετήσουμε τον όρο «κατάθλιψη»; Η αλήθεια είναι ότι το να «έχουμε τις μαύρες μας» ενίοτε είναι απολύτως φυσιολογικό και αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μας. Έτσι στην καθημερινή ζωή με τον όρο κατάθλιψη εννοούμε μια κατάσταση θλίψης και μελαγχολίας που συνήθως είναι παροδική. Αυτή διαφοροποιείται από την κλινική κατάθλιψη, όρος που για να δοθεί απαιτούνται περισσότερες και σοβαρότερες προϋποθέσεις (στην συνέχεια του κειμένου όπου αναφέρεται ο όρος κατάθλιψη θα εννοείται με την κλινική του διάσταση).

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ.) η κατάθλιψη είναι η κυριότερη αιτία αναπηρίας στον κόσμο. Η κατάθλιψη μπορεί να επηρεάσει ανθρώπους κάθε ηλικίας και φύλου, και θεωρείται μια σοβαρή ψυχική ασθένεια με σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις.

Οι νέοι άνθρωποι κατά τη διάρκεια της ακαδημαϊκής τους ζωής βρίσκονται αντιμέτωποι με ποικίλες και μεγάλες αλλαγές. Καλούνται να αντιμετωπίσουν πολλά νέα δεδομένα και να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της ενήλικης ζωής. Μία τέτοια περίοδος της ζωής τους μπορεί συχνά να συνοδεύεται από αρνητικά συμπτώματα και συναισθήματα όπως άγχος, αγωνία, απογοήτευση, σύγχυση, μελαγχολική διάθεση και θλίψη. Δυσκολίες, που ίσως κληθεί κάποιος/α να αντιμετωπίσει σε τομείς της ζωής του/της κατά την περίοδο αυτή, ορισμένες φορές μπορεί να φαντάζουν πολύ μεγάλες και να βιώνονται με έντονη απογοήτευση και έντονα αρνητικά συναισθήματα.

Παρακάτω αναφέρονται κάποια συμπτώματα που ενδεχομένως υποδηλώνουν την παρουσία κατάθλιψης, η ένταση και η συχνότητα των οποίων διαφέρουν από άτομο σε άτομο. Εάν εμφανίζουμε κατάθλιψη ενδέχεται να βιώνουμε κάποια ή όλα από τα εξής:

• Επίμονο αίσθημα θλίψης, παρατεταμένη καταθλιπτική διάθεση
• Έντονη απογοήτευση, πεσιμισμό και έλλειψη ελπίδας
• Αισθήματα ενοχής και αναξιότητας
• Απώλεια ευχαρίστησης από πράγματα που παλαιότερα μας ευχαριστούσαν
• Άγχος
• Ευερεθιστότητα και νευρικότητα
• Έλλειψη ενεργητικότητας και κούραση
• Διαταραχές στον ύπνο και στην όρεξη
• Απώλεια σεξουαλικού ενδιαφέροντος
• Δυσκολία στην συγκέντρωση και στη λήψη αποφάσεων
• Κοινωνική απόσυρση
• Αίσθημα μοναξιάς (ακόμη και με παρέα)
• Παραμέληση του εαυτού
• Τάση για κλάμα
• Σκέψεις θανάτου ή αυτοκτονίας

Η παρουσία των παραπάνω συμπτωμάτων από μόνη της δεν αρκεί. Χρειάζεται να ληφθούν υπόψη η ένταση και η διάρκειά τους, καθώς τα συμπτώματα θα πρέπει να διαρκούν και να επιμένουν για τουλάχιστον δύο εβδομάδες. Ένα επιπλέον σημαντικό κριτήριο είναι η μείωση της λειτουργικότητας μας και η δυσκολία να ανταποκριθούμε στις απαιτήσεις της καθημερινότητάς μας (οικογενειακές, κοινωνικές, εργασιακές, εκπαιδευτικές), εξαιτίας των συμπτωμάτων αυτών.

Είτε εμφανίζουμε συμπτώματα κατάθλιψης είτε περνάμε απλά μια άσχημη και απαισιόδοξη περίοδο στη ζωή μας, θα μπορούσαμε να υιοθετήσουμε κάποιες από τις παρακάτω προτάσεις, ώστε να φροντίσουμε και να θωρακίσουμε την ψυχική μας υγεία:

• Να μένουμε ενεργοί. Να έχουμε ενδιαφέροντα και χόμπι, να κάνουμε πράγματα που μας αρέσουν.
• Να βάλουμε την σωματική άσκηση στη ζωή μας.
• Να βάζουμε στόχους, μικρούς και ρεαλιστικούς.
• Να κάνουμε προγραμματισμό των εργασιών και των υποχρεώσεών μας, να θέτουμε προτεραιότητες.
• Να μιλάμε με τους άλλους, να συζητάμε για αυτά που μας προβληματίζουν και να εξωτερικεύουμε τα συναισθήματά μας.
• Να βγαίνουμε έξω, να συναναστρεφόμαστε με άλλα άτομα και να συμμετέχουμε σε ομαδικές δραστηριότητες.
• Να προσπαθήσουμε να αλλάξουμε τον απαισιόδοξο τρόπο σκέψης και να αρχίσουμε να βλέπουμε τα πράγματα από μια νέα διαφορετική οπτική επικεντρωμένη περισσότερο στα αποθέματά μας και στα θετικά στοιχεία.

Στο κείμενο παρατέθηκαν κάποια ενδεικτικά καταθλιπτικά συμπτώματα και ορισμένες προτάσεις αυτό-ενίσχυσης. Σε καμία περίπτωση δε θα ήταν βοηθητικό διαβάζοντας τα παραπάνω να καταλήξουμε σε κάποια διάγνωση ή να βγάλουμε βιαστικά και αυθαίρετα συμπεράσματα.

Εάν αναγνωρίζεις κάποια από τα παραπάνω συμπτώματα, βιώνεις αισθήματα απογοήτευσης και θλίψης, δυσκολεύεσαι σε τομείς της ζωής σου και νιώθεις ότι δε μπορείς να το αντιμετωπίζεις άλλο μόνος/η σου, τότε μπορείς να απευθυνθείς στη Δομή Συμβουλευτικής και Προσβασιμότητας του Δ.Π.Θ. Υπάρχει εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό στην Ξάνθη, στην Κομοτηνή, στην Αλεξανδρούπολη και στην Ορεστιάδα. Επικοινώνησε, κλείσε ένα ραντεβού και λάβε την υποστήριξη που χρειάζεσαι.

Επικοινωνία

Τηλεφωνικό Κέντρο

(εξυπηρετεί τους φοιτητές και των τεσσάρων πόλεων όπου εδρεύει το Δ.Π.Θ.):

25310-39050 & 25310-39163

E–mail: dosyp@duth.gr