Οι διαπροσωπικές σχέσεις αφορούν το σύνολο των σχέσεων που αναπτύσσονται στο οικογενειακό, το φιλικό, το στενό συναισθηματικό και το εργασιακό πλαίσιο. Καταλαμβάνουν μεγάλο μέρος της καθημερινότητάς μας και διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στη ζωή μας, καθώς από τη στιγμή που είμαστε μέλη μιας κοινωνίας οι διαπροσωπικές σχέσεις καθορίζουν σημαντικά την καθημερινή μας εμπειρία.
Η φοιτητική ζωή είναι μια περίοδος αλλαγών και μεταβάσεων. Συχνά, σηματοδοτεί αλλαγές και νέες εμπειρίες στις διαπροσωπικές σχέσεις του ατόμου καθώς αυτό καλείται να αλλάξει τον τόπο κατοικίας του και την καθημερινότητα του. Ως συνέπεια, απομακρύνεται (έστω γεωγραφικά) από ήδη υπάρχουσες σχέσεις και καλείται να δημιουργήσει καινούριες, κοινωνικές, φιλικές και στενές συναισθηματικές, στον νέο του/της «χώρο», αυτόν του πανεπιστημίου και της φοιτητικής εμπειρίας.
Ο αριθμός και η ποιότητα των διαπροσωπικών σχέσεων διαφέρει από άτομο σε άτομο και εξαρτάται από διάφορους παράγοντες. Κάποιοι από τους παράγοντες αυτούς μπορεί να είναι ο χαρακτήρας και η ιδιοσυγκρασία του καθενός / της καθεμιάς, οι επικοινωνιακές και κοινωνικές δεξιότητες που διαθέτει, οι συγκυρίες και οι συνθήκες της ζωής που έζησε ως τώρα, η γενικότερη συναισθηματική και ψυχολογική κατάσταση, η ηλικία, οι προηγούμενες σχετικές εμπειρίες από το οικογενειακό, φιλικό και κοινωνικό περιβάλλον.
Ο τρόπος με τον οποίο κάποιος αλληλοεπιδρά και σχετίζεται με τους άλλους είναι αρκετά σημαντικός και οι διαπροσωπικές του σχέσεις (είτε η παρουσία τους, είτε η απουσία τους) επηρεάζουν την αυτοεικόνα, την αυτοαντίληψη, την αυτοεκτίμηση και κατά συνέπεια την κοινωνική ζωή (εσωστρέφεια / εξωστρέφεια, κοινωνικό άγχος, αίσθηση μοναχικότητας, φόβος κοινωνικού παραμερισμού) και την ακαδημαϊκή επίδοση (συχνότητα παρακολούθησης μαθημάτων, συγκέντρωση κατά την προετοιμασία για την εξεταστική περίοδο, εμπιστοσύνη στην προσπάθεια της μελέτης, απόδοση κατά την εξέταση).
Η παρουσία σημαντικών σχέσεων στην ζωή μας λειτουργεί σε πολύ μεγάλο βαθμό θετικά και ευεργετικά. Έχοντας ανθρώπους κοντά μας τους οποίους εμπιστευόμαστε, είτε είναι φίλοι είτε σύντροφοι, μπορούμε να μοιραζόμαστε τις σκέψεις και τους προβληματισμούς μας, να συζητάμε, να βρίσκουμε συμπαράσταση και υποστήριξη. Μέσα από την παρουσία των σχέσεων αυτών παίρνουμε ενίσχυση, ανεβαίνει η αυτοπεποίθησή μας, καλύπτουμε το αίσθημα του ανήκειν, βελτιώνεται η διάθεσή μας, καλύπτονται οι ψυχοσυναισθηματικές μας ανάγκες, αντιμετωπίζουμε τη ζωή και τις προκλήσεις της με αισιοδοξία και σθένος.
Οι διαπροσωπικές σχέσεις καθορίζουν την ζωή μας. Θα ήταν δύσκολο, σχεδόν αφόρητο, να περνάμε την ζωή μας μόνοι μας. Οι διαπροσωπικές σχέσεις βοηθούν την ψυχολογία και την διάθεσή μας, παίζουν σημαντικό ρόλο στην ψυχική μας υγεία.
Προϋποθέσεις για μια καλή σχέση είναι να δημιουργηθεί ένα κλίμα ασφάλειας και εμπιστοσύνης. Να υπάρχει ειλικρίνεια, σεβασμός και αμοιβαιότητα. Να συζητάμε, να μιλάμε για αυτά που μας ενοχλούν αλλά και για αυτά που μας αρέσουν. Να μοιραζόμαστε κοινά ενδιαφέροντα και κοινές απόψεις. Να αφιερώνουμε χρόνο στην σχέση και να είμαστε παρόντες.
Η καλή σχέση με τον εαυτό επιτρέπει τη δημιουργία υγιών διαπροσωπικών σχέσεων. Να πιστεύουμε στις δυνάμεις μας, να είμαστε σε θέση να εντοπίζουμε τα θετικά μας σημεία, να εμπιστευόμαστε εμάς και να μπορούμε να δείχνουμε εμπιστοσύνη στους άλλους. Να μπορούμε να φροντίσουμε τον εαυτό μας, να ακούμε τις ανάγκες του και να βάζουμε όρια όπου κρίνουμε ότι είναι αναγκαίο. Να μην φοβόμαστε την απογοήτευση ή την απόρριψη. Να μπορούμε να είμαστε διεκδικητικοί και να εκφράζουμε αυτό που σκεφτόμαστε ή χρειαζόμαστε. Να είμαστε ανοιχτοί και δεκτικοί με τους άλλους. Να επιδιώκουμε το διάλογο και να αναζητούμε τις λύσεις αντί για τις συγκρούσεις.
Στον αντίποδα των θετικών σημείων των σχέσεων, βρίσκονται προβλήματα που συχνά καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε. Αυτά μπορεί να προέρχονται από ανασφάλεια, χαμηλή αυτοεκτίμηση, αδυναμία έκφρασης συναισθημάτων, εσωστρέφεια, άγχος, δυσκολία διαχείρισης αρνητικών συναισθημάτων και συγκρούσεων.
Πολλές φορές, παρόλο που βιώνουμε έντονα αρνητικές καταστάσεις, νιώθουμε εγκλωβισμένοι σε σχέσεις και αδυνατούμε να τις εγκαταλείψουμε. Όσο βρισκόμαστε μέσα στο πρόβλημα δυσκολευόμαστε να δούμε ότι έχουμε εναλλακτικές και διεξόδους. Έτσι, παρατείνονται προβληματικές καταστάσεις με αποτέλεσμα την επιβάρυνσή μας. Από την άλλη, μπορεί να είμαστε κι εμείς οι ίδιοι που αναπτύσσουμε ή επαναλαμβάνουμε αρνητικές συμπεριφορές απέναντι στους άλλους χωρίς να το συνειδητοποιούμε ή, ακόμη κι αν υπάρχει η αναγνώριση των συμπεριφορών αυτών εκ μέρους μας, να μην είναι εύκολο να προχωρήσουμε στην αλλαγή τους. Σε άλλες περιπτώσεις, δε μπορούμε να βρούμε το θάρρος και την τόλμη να προσεγγίσουμε τους ανθρώπους, να νιώσουμε άνετα στην επικοινωνία με τους άλλους, να φανερώσουμε τον πραγματικό μας εαυτό και να επιδιώξουμε την σύναψη σχέσης ή και απλής αλληλεπίδρασης μαζί τους.
Τα προβλήματα αυτά μπορεί να σαμποτάρουν τις σχέσεις μας και να εμποδίζουν την ικανότητά μας να αναπτύξουμε στενή σχέση με κάποιο άλλο πρόσωπο, είτε αυτό ανήκει στο οικογενειακό μας περιβάλλον είτε στο φιλικό ή στο ερωτικό. Οι δυσκολίες στις διαπροσωπικές σχέσεις επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό την ζωή και την καθημερινότητα μας. Μπορεί να προκαλέσουν εσωτερική αναστάτωση, απογοήτευση, απώλεια διάθεσης, απόσυρση, αίσθημα μοναξιάς, ευερεθιστότητα, θλίψη, άγχος.
Εάν κάποιος δε μπορεί να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες αυτές μόνος του, θα ήταν χρήσιμο να απευθυνθεί στη Δομή Συμβουλευτικής και Προσβασιμότητα του Δ.Π.Θ. Μέσω της συμβουλευτικής, που πραγματοποιείται σε ένα πλαίσιο ασφάλειας και εμπιστοσύνης με κάποιον από τους επαγγελματίες της Δομής, θα μπορέσει να βρει απαντήσεις, να ανακαλύψει τις αιτίες του προβλήματος και να καλλιεργήσει πιο βοηθητικούς και κατάλληλους τρόπους επικοινωνίας και αλληλεπίδρασης με τους σημαντικούς άλλους της ζωής του.
Επικοινωνία
Τηλεφωνικό Κέντρο
(εξυπηρετεί τους φοιτητές και των τεσσάρων πόλεων όπου εδρεύει το Δ.Π.Θ.):
25310-39050 & 25310-39163
E–mail: dosyp@duth.gr